Ter overdenking, Wat mij bezig houdt

Zondag 9 februari 2020

Wakker worden:
Wekkerradio: hoe en wat zullen onze dochters eten; een wekelijks radioprogramma “De eeuw van Onze Dochters”;  over hoe mensen in de toekomst zullen leven en/of overleven. Vorige week ging het over privacy, een heel goed verhaal, over hoe je met je eigen data gerichte reclame kunt krijgen (gewild of ongewild) maar hiermee ook gemanipuleerd kan worden.
Nu een vervolg, met – wat eten onze dochters – en volgende week weer een ander onderwerp.
Beangstigend hierin is dat het aantal mensen in het jaar 2050 wordt geschat op 10 á 11 miljard; hoe voed je zoveel mensen. Gedacht wordt aan synthetisch voedsel, met name vleesvervangers omdat gewoon vlees van dieren te veel van het milieu vergt. Groente zal naar verwachting geen probleem opleveren als we het areaal landbouwgrond voldoende zorgzaam beheren.
Een en ander heeft ook direct te maken met de CO2 problematiek en daarmee samenhangend de opwarming van de aarde.

De Kerk:
Per slot van reklening is het zondag en heeft ook de kerk daar een rol in.
Kerkdienst 9 febr. 2020, Ambrosiuskerk, de preek: (alles in beknopte zin), gaat over een brief van Paulus, waarin hij mensen probeert te bekeren tot het Christendom. Hij doet dat door van Jezus te getuigen op een manier die niet helemaal goed uit de verf kwam naar zijn eigen opvatting. Zo werd gezegd dat er o.m. 6 manieren zijn om te getuigen.

Wat hierin, in de preek, o.m. naar voren kwam was dat wij het zout der aarde zijn, zo wordt dat gezegd (het zout als smaakmaker was van grote waarde); de mens staat nu eenmaal op de bovenste plaats in de schepping (kom er verderop op terug).
Een mooie vergelijking vond ik in dit verband (het getuigen), het verhaal over een bedelaar aan de kant van de weg. Naar vrije interpretatie: Een rijke man kwam voorbij en zag een bedelaar aan de kant van de weg zitten. Hij wilde die man een geldelijke steun aanbieden maar vond in zijn zakken helemaal niets; hij had geen aalmoes bij zich. De man boog zich voorover en zij verontschuldigend tegen de bedelaar: broeder, helaas, ik heb geen geld bij mij, ik had u graag willen helpen. Waarop de bedelaar zij: u heeft mij meer gegeven dan ik u gevraagd zou hebben; u heeft mij uw naaste, uw broeder, genoemd en dat is veel meer waard.
Met andere woorden: we kunnen al getuigen door een beetje liefde, gewoon eerlijk en oprecht te zijn en vriendelijk met elkaar om te gaan.

Religie en wetenschap:
Gereedschap:
Ons belangrijkste gereedschap, dat ons met de schepping gegeven is, zijn onze hersenen, ledematen, handen en voeten etc. maar bovenal onze hersenen, onze talenten. We kunnen daarmee heel veel, zowel goed als kwaad, wat van tijd tot tijd maar al te duidelijk is. Gereedschap dat we bij onze geboorte als mens meegekregen hebben en dat ons tot mens maakt.
Omdat we gereedschappen hebben in de vorm van onze hersenen zijn wij ook verantwoordelijk voor een goed beheer van deze planeet. Wij zijn immers de enige die dat zouden kunnen, geen ander wezen (dier) heeft dat, en daarom is dat ons, als mensen, toevertrouwd en zelfs opgedragen.

Wij zijn om die reden ook goden t.o.v. de dieren.
Wij hebben enerzijds de macht over de dieren, macht over leven en dood, maar anderzijds zijn we ook verantwoordelijkheid voor ze, het één vloeit logischerwijs voort uit het ander! Ook een dier is een schepsel en heeft het recht op een goed bestaan.
Dit geldt even zo voor de gehele natuur, bewonder en verwonder en wees er goed voor.
Het is een universele plicht en opdracht aan ons mensen, gelovig, religieus of niet, aan ons allen.
En helaas, goed beschouwd, zijn wij veelal niet echt goede goden (Yuval Noah Harari).

Wij hebben de beschikking over de rede; hebben de mogelijkheid om te kunnen communiceren, ons te ontwikkelen en staan daardoor op de bovenste plaats in de natuur, in deze wereld, de schepping.

Zo-ook is de slogan: ga heen en vermenigvuldig u, een gevleugelde Oudtestamentische uitspraak die we maar al te graag koesteren, een achterhaalde zaak. Een uitspraak mijns inziens geschreven door mensen die er wel van hielden. In vroeger tijden, toen de aarde nog leeg en ruig was, ging dat wellicht op maar anno 2020 is er toch echt wel het één en ander veranderd. Het is dus geen vrijbrief om maar na believen te blijven vermenigvuldigen. Het is overigens meer dan dat; het lijkt in sommige gevallen meer een kwestie van machtsverheffen en dat gaat niet goed. De groei gaat daardoor exponentieel omhoog. Gelukkig zijn er, in tegenstelling tot vroeger tijden, tegenwoordig voldoende middelen om één en ander binnen de perken te houden.
Onze zogenoemde voetprint is al veel te groot voor deze aarde dus moet er wat gebeuren.
Wanneer we daar niet aan willen, waar blijft ons rentmeesterschap dan nog, in een tijd dat de wereld overbevolkt raakt en omkomt in zijn eigen domheid.
Zo ook is de milieuverontreiniging en de CO2 problematiek, de opwarming van de aarde met alle gevolgen van dien, een direct gevolg van het aantal mensen dat hier rondloopt. Wij zijn dus met zijn allen verantwoordelijk voor wat er gebeurd en/of wat ons te gebeuren staat (*1.

Veel van onze orthodox-religieuze broeders zullen dat misschien anders zien maar als we niets doen of veranderen wordt het een enorme catastrofe.

We kunnen eventueel een grote oorlog ontketenen waarin de helft van de bevolking omkomt, maar dat is te gruwelijk, te onzinnig, geen oplossing en ook zeker niet de bedoeling; het Coronavirus is al erg genoeg. Dat recht hebben we ook zeker niet, onder geen enkel beding.
We zullen het met verstand moeten zien op te lossen; de oplossing ligt dan ook voor de hand!

Nog een keer Religie en wetenschap.Opvallend is dat veel wetenschappers meer en meer afstand lijken te nemen van de schepper, van God, naarmate hij of zij meer over onze ontstaansgeschiedenis weten. Voor een wetenschapper is dat misschien ook wel begrijpelijk omdat er voor hem/haar, per definitie, niets onverklaarbaar mag zijn; alles moet kunnen worden onderzocht en voor alles moet er een verklaring (kunnen) zijn.
Zo is het ontstaan van het heelal met de planeten, zonnen, zwarte gaten en al wat zich daar nog verder in bevindt al voor een deel bestudeerd en bloot gelegd; we zullen echter nog en heel eind moeten gaan om dat alles te begrijpen en te determineren (Stephen Hawking).
Schitterend zou ik willen zeggen maar/want het één sluit het ander niet uit. Wanneer er een schepper is, God in dit geval, moet er evenwel een begin zijn geweest, zoals aan alles een begin en een einde is. In dit geval niet zo eenvoudig omdat we nog maar een heel klein beetje weten over de ontstaansgeschiedenis, het heelal en alles wat zich daarin bevindt en afspeelt.
Een oerknal zou heel goed het begin van alles geweest kunnen zijn. Ook gezien alle energie die er aanwezig is. Maar hoe groot is dat heelal dan wel. Als het een begrensde grootte heeft wat zit daar dan weer achter?? Niemand die het weet. Maar er is iets. Wij kunnen dat (nog) niet bevatten maar als we dat wel kunnen, is dat dan een bewijs dat er geen schepper zou zijn?
Ook een schepper is begonnen bij het begin. Het oude testament spreekt daar immers ook over: in den beginnen was alles donker enz.

Genesis:
“1 In den beginne schiep God den hemel en de aarde.

   2 De aarde nu was woest en ledig, en duisternis was op den afgrond; en de Geest Gods

    zweefde op de wateren.

   3 En God zeide: Daar zij licht! en daar werd licht”.

Wetenschap en religie kunnen mijns inziens wel degelijk met elkaar samengaan. Ik zou zelfs willen zeggen: het zijn grote bontgenoten. We mogen onze kop er niet voor in het spreekwoordelijke zand steken; dat zou echt alles ontkennen betekenen; ja dus ook de schepping! En volgens Mattheüs moeten wij onze talenten gebruiken (zie ook verderop!).

De met name wat meer orthodoxen onder ons, willen dat in veel gevallen liever anders zien.

In dit kader geldt eveneens dat ook de medische wetenschap net als de theologie en vele anderen een – Wetenschap – is, en dat willen we toch ook niet ontkennen. Bovendien leven we ook niet meer in grotten en/of plaggenhutten.
Ook Wetenschap is een bij de schepping gegeven eigenschap/talent en behoort dus ook bij het gebruik van onze gereedschappen. By the way,  Stephen Hawking – wetenschapper pur-sang – is toch ook via de kerk, de Westminster Abbey, begraven (2018). Zo zie je maar weer, alles is niet altijd zoals het lijkt.

Evolutie behoort m.i. eveneens tot de schepping. Zo zit dat nu eenmaal in elkaar; we passen ons aan aan onze omgeving. Een Afrikaan heeft een zwaar gepigmenteerde huid om zich tegen de invloed van de UV-straling van de zon te beschermen. Of misschien moet het worden omgedraaid; de mensheid is vermoedelijk ontstaan in oost Afrika, dus zijn wij als blanken wellicht geëvalueerd naar een blanke huid omdat in Noordelijker streken van de aarde de zon minder intensief is en wij dus minder beschermend pigment nodig hebben. Ook een Aziaat heeft een andere huidskleur en stand van de ogen; ook dat zal een teken zijn van evolutionaire aanpassing.
Van klein naar groot; een voorbeeld is de ontwikkeling van een baby, een beetje verglijkbaar met de evolutie. Die ontwikkelt ook van een hulpeloos mensje naar een zelfstandig mens. Dit is een klein voorbeeld in een notendop maar de mensheid is toch ook min of meer zo ontstaan.
En waarom zou het niet kunnen dat wij van andere primaten afkomstig zijn? Primaten van waaruit wij door één of ander toeval of opzet, geëvalueerd zijn tot dat wat we nu zijn (Yuval Noah Harari Historicus en hoogleraar aan de universiteit van Jerusalem).
Ook hierin zal de hand van de schepper een belangrijke rol hebben gespeeld.

Zondag 16 februari 2020.
Kerkdienst ging dit keer gepaard met een Troubadour uit Zeeland en een verhaal over de Hadassa hoeve in Anne, Overijssel.
Wel aardig om weer eens iets van die Hadassa hoeve te horen.

De troubadour deed het ook fantastisch; een mooie tekst en goed en duidelijk gezongen; duimpje omhoog.

De preek ging over angst/bang zijn en over vertrouwen.

Kort door de bocht: de suggestie werd gewekt dat, als je maar genoeg vertrouwen hebt, het wel goed komt; vertrouw op God. Maar ik denk dat het zo eenvoudig niet werkt. Je zal toch echt je verstand moeten gebruiken; met alleen vertrouwen kom je er niet, je zult het zelf moeten doen.
En vertrouwen aan andere mensen kan ook niet zomaar, het moet tenslotte ook verdiend worden.
Zo werd hierin – de talenten – weer aangehaald, volgens het klassieke verhaal uit Mattheüs 25: 14 –20. Het verhaal over talenten die verdeeld werden over drie mensen en wat ze er mee deden.

In geld vertaald en een beetje kort door de bocht: de eerst kreeg wel een miljoen; de tweede kreeg een half miljoen en de derde kreeg een ton; duidelijk verhaal als voorbeeld.
Daar moest wat mee gebeuren. Je moet dan ook niet bang zijn, je moet durven ondernemen en lef durven hebben. Het lijkt wel een beetje op een promotie voor de zogenoemde durfkapitalisten. Ondernemer moet je zijn!?

De eerst had zijn talenten zodanig aangewend en er twee miljoen van gemaakt; hij had durf getoond, was braaf; de tweede had kans gezien om er een miljoen van te maken en was ook braaf; beide hadden ze het bedrag dus verdubbeld. Maar de derde was angstig en had het bedrag van een ton begraven/bewaard en had er verder niets mee gedaan, zelfs geen rente gemaakt door het op de bank te zetten. Deze man kreeg van onder uit de pan; niet te best dus.

MAAR, hoe hebben eerste en de tweede man dat bedrag verdubbeld?? Op een eerlijke manier of een oneerlijke manier m.a.w. hadden ze wel eerlijk gespeeld of niet?? Daar hebben we het dan maar niet over. Helaas.
Ik zou graag willen zien dat het verdubbelen van de buit (het jou toevertrouwde) niet op de eerste plaats zou staan, MAAR juist de wijze waarop het gespeeld is. Waarom wordt dat niet meer belicht.

Helaas werd ook deze keer – de talenten – vertaald in geld. Waarom moet alles toch weer in geld en prestaties worden uitgedrukt?? Alles lijkt in geld te moeten worden uitgedrukt om het goed te kunnen begrijpen; jammer is dat.

Ik denk dat het beter is om talenten te vertalen in wat je met je gereedschap doet voor de ander, voor de wereld, de natuur en hoe je daarmee omgaat.

Daarin past ook de hedendaagse problematiek van de klimaatverandering met alles wat daarmee samen hangt, zoals eerder en boven betoogd. Het vormt één totaal-vraagstuk waar we met allen aan moeten werken, als goede rentmeesters, willen we de aarde leefbaar houden.
Dit vind ik te belangrijk om zomaar te laten voorbijgaan en wilde ik graag nog even kwijt.

Ik durf het eigenlijk niet zo goed maar doe het toch maar.

Vriendelijke groet,

C.J. (Chris) Verkade  

(zie ook bijlage (*  het Corona-virus)

                                                                                             Do-av 19/30 maart 2020

(*1 Het corona-virus

Toch nog even de actualiteit; niet dat het voorgaande dat al niet is, maar toch, deze gebeurtenis waar we nu in verkeren geeft toch ook weer wat andere of indringender inzichten.

Dit virus, volgens mensen in Afrika, Zimbabwe, zou het een straf van God zijn voor de Westerse mensen (BD. NIEUWS maandag 16 maart 2020, CORONAVIRUS God straft het Westen voor sancties tegen Zimbabwe Waar Azië hoopt dat het ergste voorbij is, zit Europa nu met de grootste brandhaard van Covid19. De Amerikanen en ook de Zuid-Amerikanen maken zich op voor de onvermijdbare ……………).
Dit lijkt mij wat ver gaan en een idioot verhaal. Ik denk ook niet dat dat zo bedoeld is; het is meer een politiek statement met een eigen dinamiek.

Wel kan ik mij voorstellen dat “het” een waarschuwing is van hoger hand of van de natuur zo je wilt.
Bijzonder is wel dat kinderen minder last van dat Covid-19 virus hebben (21 april 2020).

Zo van: pas op wat je doet en waar je mee bezig bent; kijk om je heen, kijk vooruit; waar het naartoe gaat; kunnen we zomaar door blijven gaan?

Een ontwerper, architect, beeldhouwer, kunstenaar, die zijn ontwerp, waar hij hard aan gewerkt heeft en zijn ziel en zaligheid in gelegd heeft, gerealiseerd ziet, zal er ook zeker veel moeite mee hebben wanneer dat teniet gedaan wordt; afgebroken.

Dat gerealiseerde ontwerp kan een gebouw zijn maar natuurlijk ook vele andere zaken, zoals: een kunstwerk; een sieraad; een mooi geschreven boek; een mooi aangelegde tuin; en vele andere.

Soms denk ik dat God zijn schepping niet zomaar laat ruineren; het is toch ook een unieke planeet die aarde van ons, waar wij op leven; te mooi om daar niet zuinig op te zijn.

Wij zullen meer bewust moeten zijn op wat we aan het doen zijn.

We zullen ons ook moeten beperken op allerlei gebied. Ook consumptie en consumeren kan niet ongelimiteerd doorgaan, ook dat heeft zijn grenzen.

De natuur kan het ook allemaal niet meer aan, dat is alom te ervaren. Onze ecologische voetprint is al veel te groot, met daarbij de grote hoeveelheid mensen, zeg maar overbevolking, gaat het niet goed. Er moet dus wat gebeuren. We zullen ons gereedschap moeten gebruiken om het op te lossen.

We mogen de schepping, de aarde, niet zomaar verkwanselen, hij is niet van ons; we hebben hem alleen even in bruikleen en dienen hem weer goed achter te laten voor hen die na ons komen.

Positief gevolg van een en ander is dat het een schrikbeweging tot stand brengt; mensen zoeken elkaar toch weer op. Er zijn ook weer andere waarden in zicht. Het is niet alleen de economische welvaart maar meer toch ook het welzijn. Het kan best een beetje minder en van alleen maar consumeren wordt je niet gelukkig.

CJV.